Вплив штучного інтелекту на інновації у фінансовому секторі України у 2024 році

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.58423/2786-6742/2025-8-380-395

Ключові слова:

штучний інтелект, фінансові інновації, Україна, економетричний аналіз, технологічне впровадження, конкурентна перевага, регуляторні виклики, економічний розвиток, фінансові установи

Анотація

Основна мета цього дослідження зосереджена на впливі штучного інтелекту на інновації у фінансовому секторі України та факторах, що покращують або перешкоджають ефективному застосуванню штучного інтелекту в інноваціях у фінансовому секторі. Цей напрям дослідження є все більш актуальним для фінансових установ в Україні, оскільки управління технологічними інноваціями стає ключовим для операційної ефективності та конкурентоспроможності.

У статті використано змішані методи дослідження, а саме, якісний аналіз сучасних дослідження науковців у поєднанні з кількісним методом - економетричним моделюванням. З вибірки фінансових установ в Україні було зібрано дані щодо поточної практики інтеграції штучного інтелекту та основних перешкод для впровадження, а також досліджено відповідний вплив на інноваційну діяльність фінансових установ. Також, економетричні тести на мультиколінеарність, гетероскедастичність і автокореляцію включені для аналізу надійності результатів.

Незважаючи на те, що технологія  штучного інтелекту тільки зароджується у фінансовому секторі України, існує багато можливостей для інновацій у таких сферах, як обслуговування клієнтів, управління ризиками та операційна ефективність. Регулювання, брак кваліфікованого персоналу, неадекватна технологічна інфраструктура визначені як основні перешкоди. Дослідження також демонструє успішне застосування штучного інтелекту, де він був успішно інтегрований, надаючи потенційні шляхи його розширення. Економетричний аналіз підтверджує, що впровадження штучного інтелекту має позитивну кореляцію з ефективністю інновацій, що означає, що фінансові установи, які використовують технології штучного інтелекту, прагнуть покращити свої позиції порівняно з конкурентами.

Це дослідження підкреслює необхідність у формуванні сприятливого нормативного середовища та інтеграції технологічних інвестицій у розвиток потенціалу українського фінансового сектору. У статті акцентується увага на  вирішенні ряду питань законотворцями, політиками і фінансовими лідерами щодо сприяння технологічному прогресу у цій сфері. Ця ініціатива має допомогти фінансовому сектору стати більш стійким і конкурентоспроможним у сучасній цифровій економіці. Ця стаття доповнює дослідження науковців щодо питань можливостей використання штучного інтелекту як інновацій у фінансовому секторі України.

Біографії авторів

Артем Колдовський, Економіко-гуманітарний інститут у Житомирі Університету "Україна"

Кандидат економічних наук

Ігор Рекуненко, Сумський державний Університет

Доктор економічних наук, професор

Посилання

Brühl, V. (2022). Green financial products in the EU: A critical review of the status quo. CFS Working Paper Series, article number 677. doi: 10.2139/ssrn.4065919. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.4065919

Demianchuk, M., & Maslii, N. (2021). Dominants of the development of the financial sector of Ukraine in the conditions of digital transformation. In Modern trends in the development of financial and innovation-investment processes in Ukraine: Materials of the IV international scientific-practical conference (pp. 1-3). Vinnytsia: Vinnytsia National Technical University.

Ehlers, T., Gao, D., & Packer, F. (2021). A taxonomy of sustainable finance taxonomies. BIS Papers, article number 118. doi: 10.2139/ssrn.3945635. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3945635

Guley, A., & Koldovskyi, A. (2023). Digital currencies of central banks (CBDC): Advantages and disadvantages. Financial Markets, Institutions and Risks, 7(4), 54-66. doi: 10.61093/fmir.7(4).54-66.2023. DOI: https://doi.org/10.61093/fmir.7(4).54-66.2023

Hassani, H., Huang, X., & Silva, E. (2018). Banking with blockchain-ed big data. Journal of Management Analytics, 5(4), 256-275. doi: 10.1080/23270012.2018.1528900. DOI: https://doi.org/10.1080/23270012.2018.1528900

Higginson, M., Hilal, A., & Yugac, E. (2019). Blockchain and retail banking: Making the connection. URL: https://www.mckinsey.com/industries/financial-services/our-insights/blockchain-and-retail-banking-making-the-connection. (accessed: 10.10.2024).

Hryniuk, O. (2021). Digital transformation of the financial sector of the economy. In I international scientific and practical conference “Problems and prospects for the application of innovative scientific research” (pp. 29-32). doi: 10.36074/logos-11.06.2021.v1.07. DOI: https://doi.org/10.36074/logos-11.06.2021.v1.07

Ismayilov, N., & Kozarevic, E. (2023). Changing financial system architecture under the influence of the fintech market: A literature review. Management: Journal of Contemporary Management Issues, 28(2), 93-102. doi: 10.30924/mjcmi.28.2.7. DOI: https://doi.org/10.30924/mjcmi.28.2.7

Koldovskyi, A. (2023). Impact on the market capitalization of blockchain-based cryptocurrencies. Economics and Management: Collection of Scientific Works, 53, 82-90. doi: 10.32703/2664-2964-2023-53-82-90. DOI: https://doi.org/10.32703/2664-2964-2023-53-82-90

Koldovskyi, A. (2024). Architectural frameworks for financial transformation in Ukraine. Development Management, 23(2), 25-37. https://doi.org/10.57111/devt/2.2024.25 DOI: https://doi.org/10.57111/devt/2.2024.25

Kuznetsova, A., & Pohorelenko, N. (2021). Mechanism of providing financial stability of the banking system of Ukraine. Financial and Credit Activity-Problems of Theory and Practice, 2(33), 37-47. doi: 10.18371/fcaptp.v2i33.206396. DOI: https://doi.org/10.18371/fcaptp.v2i33.206396

Kuznyetsova, A., Klipkova, O., & Maslov, V. (2022). Methodology of evaluation of performance of public-private partnership projects. Financial and Credit Activity-Problems of Theory and Practice, 6(41), 339-349. doi: 10.18371/fcaptp.v6i41.251466. DOI: https://doi.org/10.18371/fcaptp.v6i41.251466

Leal Buenfil, R., & Hernandez Romanowski, A. (2023). Decentralized finance regulation to foster competition and economic growth. Análisis Económico, 38(98), 129-142. doi: 10.24275/uam/azc/dcsh/ae/2023v38n98/Leal. DOI: https://doi.org/10.24275/uam/azc/dcsh/ae/2023v38n98/Leal

Lomachynska, І., Kuzina, R., & Berezhniuk, I. (2020). Modernization of the structure of financial systems with the development of FinTech. In Scientific approaches to the modernization of the economic system: Development trends (pp. 363-382). Lviv: Liha-Pres. doi: 10.36059/978-966-397-189-6/363-382. DOI: https://doi.org/10.36059/978-966-397-189-6/363-382

Nguyen, L.T.M., & Nguyen, P.T. (2024). Determinants of cryptocurrency and decentralized finance adoption: A configurational exploration. Technological Forecasting and Social Change, 201, article number 123244. doi: 10.1016/j.techfore.2024.123244. DOI: https://doi.org/10.1016/j.techfore.2024.123244

Richka, R. (2024). Economic analysis of the effectiveness of investments in solar energy: Payback, profitability, and risks. Economics and Society, (60). https://doi.org/10.32782/2524-0072/2024-60-146 DOI: https://doi.org/10.32782/2524-0072/2024-60-146

Ashcheulova, O. M., Harykava, V. F., Ivanenko, R. O., & Tsyhankov, O. V. (2023). Analysis of concepts for the directions of digital transformation of the economy. Academic Visions, (16). https://academy-vision.org/index.php/av/article/view/191

Harykava, V., & Klishevska, A. (2021). Regional management of economic security based on financial modernization. Scientific Prospects (Naukovì Perspektivi), (7(13)). https://doi.org/10.52058/2708-7530-2021-7(13)-220-228 DOI: https://doi.org/10.52058/2708-7530-2021-7(13)-220-228

Bobro, N. (2024). Factors of digital economy development. European University. https://doi.org/10.30525/978-9934-26-447-4-1 DOI: https://doi.org/10.30525/978-9934-26-447-4-1

Shafranova, K., Navolska, N., Koldovskyi, A. (2024). Navigating the digital frontier: a comparative examination of Central Bank Digital Currency (CBDC) and the Quantum Financial System (QFS). SocioEconomic Challenges, 8(1), 90-111. https://doi.org/10.61093/sec.8(1).90-111.2024 DOI: https://doi.org/10.61093/sec.8(1).90-111.2024

State Statistics Service of Ukraine. (2024). Data bank. URL: https://stat.gov.ua/en/explorer (Accessed: 10.10.2024).

National Bank of Ukraine. (2024). Financial stability report. URL: https://bank.gov.ua/en/stability/report (Accessed: 10.10.2024).

Financial Stability Board. (2020). The implications of climate change for financial stability. URL: https://www.fsb.org/uploads/P231120.pdf (Accessed: 10.10.2024).

International Monetary Fund (2019). Financial soundness indicators compilation guide. URL: https://www.imf.org/en/Data/Statistics/FSI-guide (Accessed: 10.10.2024).

International Monetary Fund. (2021). Global financial stability report update. Vaccine inoculate markets, but policy support is still. URL: https://www.imf.org/en/Publications/GFSR/Issues/2021/01/27/global-financial-stability-report-january-2021-update (Accessed: 10.10.2024).

World Bank. (2023). World Bank’s Fall 2023 Regional Economic Updates. URL: https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2023/10/04/world-bank-fall-2023-regional-economic-updates (Accessed: 10.10.2024).

##submission.downloads##

Опубліковано

2025-06-04

Номер

Розділ

Облік та фінанси